Problem z zestrojeniem anteny

Strojenie anteny radia CB

Ważną czynnością jest zestrojenie anteny z radiem CB. Na wpływ zestrojenia radia CB z antena maja takie czynniki jak: ogólnie mówiąc długość bata anteny, długość kabla antenowego, miejsce montażu anteny. Do strojenia anteny wykorzystuje się specjalne przyrządy – reflektometry (SWR Metr). Jeżeli nie chcesz bawić się w strojenie anteny – najlepiej jest kupić zestaw antenowy razem z kablem. Długość kabla jest wtedy tak dobrana aby antena była wstępnie zestrojona. Fala CB radio ma długość około 11 metrów, a długość kabla należy liczyć odpowiednio w proporcji do długości fali . Jeżeli jednak zmienisz długość kabla, konieczne będzie ponowne zestrojenie anteny z radiem CB. Samo strojenie polega najczęściej na zmianie długości bata anteny przy pomocy specjalnego klucza imbusowego.


Niezależnie od miejsca zamontowania i rodzaju anteny, strojenie anteny przebiega według uniwersalnych zasad. Zanim przystąpimy do strojenia anteny CB warto sprawdzić omomierzem wszystkie połączenia elektryczne kabla, gniazd i anteny. Brak prawidłowego połączenia elektrycznego może być przyczyną niepowodzeń w strojeniu anteny lub nawet przyczyną uszkodzenia stopnia mocy radia w przypadku np. zwarcia. Aby zestroić antenę konieczne będzie posiadania urządzenia tzw. reflektometru. Reflektometr jest najprostszym i szeroko stosowanym przyrządem przeznaczonym do mierzenia stopnia dopasowania poszczególnych elementów układu antenowego. W zależności od konstrukcji można spotkać reflektometry jedno wskazówkowe lub dwu wskazówkowe - do naszych zastosowań wystarczy najprostszy.

Prawidłowy sposób podłączenia reflektometru do sytemu antenowego polega na umiejscowieniu go pomiędzy anteną a kablem ją zasilającym, ewentualnie pomiędzy nadajnikiem a kablem doprowadzającym sygnał do anteny, pod warunkiem, że kabel antenowy ma określoną długość – wielokrotność 3,64 m (połowa długości fali z uwzględnieniem współczynnika skrócenia). Każde inne podłączenie reflektometru jest nieprawidłowe. Niestety, anteny samochodowe mają fabrycznie zamontowany na stałe kabel i w tym przypadku reflektometr siłą rzeczy musi być włączony pomiędzy radio a kabel antenowy. Warto w tym przypadku sprawdzić, czy długość kabla antenowego oscyluje w pobliżu wymiaru 3,64 m (często tak bywa – długość ta jest wystarczająca do zainstalowania w samochodzie).


Reflektometr podpinamy do anteny (wejście ANT), a wyjście (RTX) podłączamy za pomocą krótkiego przewodu antenowego (do 50 cm) zakończonego odpowiednimi końcówkami do radia CB. W pierwszej kolejności ustawiamy przełącznik rodzaju odczytu na pomiar fali bieżącej. Przełącznik ten oznaczany jest symbolem FWD (FWD – fala bieżąca). Następnie włączamy nadajnik (bez modulacji) i pokrętłem lub suwakiem kalibracji ustawiamy wskazówkę przyrządu na miejsce skali oznaczone symbolem CAL lub E. Pokrętło kalibracji opisane jest zawsze symbolem CAL. Teraz przerywamy nadawanie , przestawiamy przełącznik na pomiar fali odbitej REF (REF – fala odbita) i włączamy ponownie nadajnik (bez modulacji), ze skali odczytujemy wielkość WFS. Należy pamiętać, że wielkość odczytana na skali reflektometru dotyczy tylko tego miejsca linii, w którym dokonujemy pomiaru. Jeżeli mamy instalację antenową z kablem o długości np. 30 m i włączymy reflektometr między nadajnik a kabel, to faktyczna wielkość WFS przy antenie będzie o wiele większa. Jeżeli pomiaru dokonujemy poprzez kabel o dowolnej długości nie daje nam informacji o współczynniku fali odbitej WFS w antenie – dlatego tak ważne jest aby w przypadku, gdy reflektometr trzeba podpiąć między nadajnik a kabel, ten ostatni miał długość połowy fali (w uproszczeniu linia o długości połowy fali transformuje impedancję w stosunku 1 : 1).

Po podłączeniu przyrządu sprawdzamy wielkość WFS, ustawiając radio na kanale 19 (środek pasma CB). Jeżeli WFS mieści się w granicach 1,5 to jest już dobrze. Następnie sprawdzamy WFS na skrajnych kanałach czyli 1 i 40.

Jeżeli pierwszy pomiar na kanale 19 daje wielkość WFS powyżej 3 – konieczne jest sprawdzenie całej instalacji. Jeżeli pomiar jest poniżej 3 to możemy przystąpić do strojenia anteny poprzez zmianę długości promiennika (najczęściej) tak aby uzyskać najniższy WFS.


W skrócie:

Reflektometr podpinamy do anteny (wejście ANT), a wyjście (RTX) podłączamy za pomocą krótkiego przewodu antenowego (do 50 cm) zakończonego odpowiednimi końcówkami do radia CB. Następnie:
na reflektometrze przełącznik ( jeśli występuje) 10W FWD/100WREF lub FWD/REF należy ustawić na pozycję FWD
pokrętło CAL skręcić do zera ( w lewo )
włączyć nadajnik na kanał 20
pokrętło CAL przekręcić max w prawo (aż wskazówka ustawi się na "SET")
następnie przełącznik FWD/REF ustawić w położenie REF ( nie wyłączając nadajnika ) nacisnąć na nadawanie na gruszce i odczytać wskazanie SWR ( następnie puścić przycisk nadawania). Skala jest od 1 do 3 czarna od 3 w górę czerwona ) Jeśli wskazanie mieści się w granicach 1,5 to jest dobrze . Czym mniejsze wskazanie tym lepiej ! Należy dążyć do uzyskania na 19 kanale 1,1 do 1,5
następnie przechodzimy na kanał 1 i 40.Jeżeli w tych granicznych kanałach mieścimy się poniżej 3 antena jest zestrojona prawidłowo.
Jeżeli jednak na kanale 1 lub 40 wskazanie SWR przekracza czarne pole i nie ma możliwości prawidłowego zestrojenia anteny może zajść konieczność skrócenia anteny. Jeżeli brak jest możliwości wsunięcia promiennika – pozostanie jedynie jego przycięcie (minimalne)